Merkez üssü Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesi olan ve 10 vilayetimizde hissedilen 7 7 ve 7 6’lık Çapa Escort zelzelelerde Hatay ile Gaziantep önemli biçimde ziyan gördü Yüreklerimizi yakan felaket sonrası tüm Türkiye tek yürek olurken iki vilayetimizin Harika Lig’de yer alan kulüpleri ligden çekilme kararı aldı TFF Lideri Çapa Escort Bayan Mehmet Büyükekşi yaşanan büyük felaket sonrası Üstün Lig e 17 ekiple devam edeceklerini Hatayspor ve Gaziantep FK nın haklarını dondurduklarını lisana getirdi
Kalan maçlarda hükmen mağlubiyet
Türkiye Futbol Federasyonu İdare Escort Çapa Heyeti meydana gelen sarsıntı felaketinin akabinde ligden çekilme kararı alan grupların 6 Şubat 2023 tarihinden itibaren kalan karşılaşmalarda hükmen yenik 3 0 sayılmasına ve rakip ekiplerin 3 0 galip sayılmasına karar verildiğini duyurdu
Beşiktaş’tan itiraz
Beşiktaş sarsıntı felaketi sebebiyle Türkiye Futbol Federasyonu nun ligden çekilen Hatayspor ile Gaziantep FK nın kalan maçlarında hükmen mağlup sayılması kararını UEFA ya taşımak için çalışma başlatmıştı Kulüp avukatlarının bu hususta hazırlığını sürdürdüğü Siyah Beyazlı idarenin birinci yarıda oynanan maçların da geçersiz sayılmasını talep ettiği kulübe yakın kaynaklar tarafından gelen haberler ortasında
Fanatik Beşiktaş’ın Gaziantep FK ve Hatayspor maçları için TFF’ye yaptığı itirazı Avukat Ahmet Bayrak’a sordu
Ahmet Bayrak’ın hususa ait değerlendirmeleri şu formda:
HASSAS VE DUYGUSAL KONU
Ligden çekilmeler maalesef yalnızca sportif başarısızlık yahut maddi zorluklar nedeniyle gerçekleşmiyor Hayatın her alanında olduğu üzere futbol da bazen doğal afetlerin yahut beklenmedik olayların yol açtığı facialarla karşı karşıya kalabiliyor Zelzele üzere doğal afetler futbol kadrolarını da etkileyebilir ve şiddetli kararlar almalarını gerektirebilir Elbette zelzeleden etkilenip ligden çekilmek zorunda kalan grupların durumu hayli hassas ve duygusal bir bahis Bu ekipler yalnızca futbol alanında değil zelzelenin neden olduğu yıkım ve kayıplarla da çaba etmek zorunda kalmışlardır Son yıllarda Türkiye’de yaşanan zelzeleler futbol ekiplerinin ligden çekilme kararı almasına neden oldu Doğal afetlerin neden olduğu bu güçlü durumlar futbol topluluğunu derinden etkilemekle birlikte birçok soru işaretini beraberinde getirmiştir Ligden çekilme durumunda olan kadroların evvelki maçlarının geçerli olup olmaması öbür ekiplerin puanlarının nasıl değerlendirileceği üzere bahisler da bu tartışmaların merkezinde yer almaktadır Fakat tüm bu tartışmaların öncesinde belirtmek gerekir ki yaşanan doğal afetlerin neden olduğu yıkım ve kayıpların futboldan daha değerli olduğu gerçeği unutulmamalıdır
AVRUPA’DAN ÖRNEKLER
Konu ile ilgili olarak Avrupa liglerine bakacak olursak çoklukla finansal nedenlerle kulüp lisansının kaybedilmesine dayalı ligden çekilme kararları görülmektedir Örneğin İtalya Serie A’da 2006 yılında yaşanan Calciopoli skandalında kimi gruplar küme düşürüldü ve o dönem oynadıkları maçların sonuçları iptal edildi Misal formda İngiltere’de yaşanan Portsmouth’un mali meşakkatler nedeniyle ligden çekilmesi durumunda grubun o dönem oynadığı maçların puanları iptal edilmiştir İsviçre Muhteşem Ligi’nde yer alan Neuchâtel Xamax 2011 2012 döneminde mali sıkıntılar nedeniyle ligden çekilmek zorunda kaldı İsviçre Futbol Federasyonu Neuchâtel Xamax’ın o dönem oynadığı maçların sonuçlarını ve puanlarını iptal etmiş ve lig sıralamasını buna nazaran düzenlemiştir
Avrupa liglerinde ligden çekilme ve oynanmış maçlar hakkında verilmiş kararlar olayların özgün şartlarına ve ulusal futbol federasyonlarının siyasetlerine bağlı olarak farklılık gösterebilir Türkiye Futbol Federasyonu üzere başka Avrupa futbol federasyonları da bu cins durumları kendi yönetmelikleri ve mevzuatları çerçevesinde kıymetlendirir ve karara bağlar Bu süreçte adil rekabetin korunması ve tüm ekiplerin haklarının dikkate alınması temel emeldir
KARAR VERMEKTE YETKİLİ MERCİİ
Hukuki olarak Türkiye Futbol Federasyonu TFF’nin bu çeşit kararları alması yönetmelikler ve memleketler arası futbol kurallarına dayanmaktadır Memleketler arası Futbol Federasyonları Birliği FIFA ve Avrupa Futbol Federasyonları Birliği UEFA tarafından belirlenen kurallar ulusal federasyonların ligden çekilme durumlarını yönetmelerine rehberlik eder Bu nedenle TFF’nin kararları tüzel olarak geçerli ve yerinde kabul edilmektedir Türkiye Futbol Federasyonu’nun ve başka memleketler arası futbol otoritelerinin ligden çekilme durumlarında sergilediği tavır ve kararlar türel çerçevede yapılan düzenlemelerle sporseverlerin ve ekiplerin haklarını müdafaayı hedefler Bu sayede futbolun rekabetçi ve adil bir ortamda sürdürülmesi ve tüm futbolseverlerin keyifle izlediği maçların gerçek bedeline ulaşması sağlanır TFF bir grubun ligden çekilme talebini kıymetlendirmekte ve karara bağlamakta kendi yönetmelikleri ve mevzuatı çerçevesinde hareket etmektedir Bu bağlamda TFF yetkili kurumdur FIFA ve UEFA nın ise kelam hakkı bulunmamaktadır Lakin TFF talimatlarında husus ile ilgili olarak açık bir düzenleme yer almaması nedeniyle her somut olay kendi içerisinde değerlendirilmeli ve ona nazaran karar verilmelidir Türkiye Basketbol Federasyonunda ise çekilmelerin sıklıkla yaşanması nedeniyle daha açık sözler ile nasıl bir hareket planı uygulanacağı Basketbol Harika Ligi BSL İdare Asılları Yönergesi nde belirtilmiştir TFF bünyesinde de mevzu ile ilgili olarak düzenlemelere muhtaçlık olduğu görülmektedir Sonuçta uzun bir maraton olan ligde adaletin sağlanması ismine karşılaşılabilecek senaryolarda uygulanacak yolların lig öncesi belirlenmesi gerekmektedir
TFF DAHA EVVEL NASIL BİR UYGULAMA YAPTI
Ülkemizde ise ligden çekilme ile birlikte genel olarak ekiplerin evvelki maçları geçerli sayılmış oynayacakları karşılaşmalarda ise hükmen mağlup sayılmalarına karar verilmiştir Örnek verecek olursak 2014 2015 döneminde Bozüyükspor çekilme kararı verilen öncesinde yer aldığı karşılaşmalar geçerli sayılmış ve kalan maçlar için hükmen mağlup 3 0 kabul edilmiştir 2009 2010 Marmaris Belediyesi Gençlikspor’un çekilme kararı öncesinde yer aldığı karşılaşmalar geçerli sayılmış ve kalan maçlarda ise hükmen mağlup 3 0 kabul edilmiştir Bu kadrolar hakkında kararlar finansal nedenlerle verilmiştir
2019 2020 TFF 2 Lig Kırmızı Küme’de yer alan Elâzığspor Elazığ’da 24 Ocak 2020′ de meydana gelen 6 8 büyüklüğündeki zelzele nedeniyle ligden çekilmiştir 20 haftada ligden çekilen Elazığspor’un ligdeki hakları korunmuştur Çekilme kararı öncesinde yer aldığı karşılaşmalar geçerli sayılmış ve kalan maçlar için hükmen mağlup 3 0 kabul edilmiştir
2021 2022 döneminde TFF 2 Lig’de yer alan Kastamonuspor kulübü de çekilme talebinde bulunmuştur Türkiye Futbol Federasyonu İdare Heyeti yaptığı toplantıda Kastamonuspor Kulübü’nün talebini kıymetlendirerek Kastamonu vilayetinde yaşanan sel felaketinin olumsuz tesirleri can kayıpları ve halkın yaşadığı travma sebebiyle Kastamonuspor Kulübü’nün 2021 2022 dönemindeki tüm haklarının dondurulmasına Ziraat Türkiye Kupası’nda yer almamasına ve 2022 2023 döneminde TFF 2 Lig’de sportif faaliyetlerine devam etmesine karar vermiştir Kastamonu spor kulübünün karşılaşmalar oynanmadan ligden çekilmesi nedeniyle husus ile ilgili bir uyuşmazlık yaşanmamıştır Mevzu ile ilgili olarak emsal teşkil edecek karar Elazığspor kararıdır Kelam konusu kararın benzerini TFF günümüzde de uygulamıştır
İPTAL KARARI VERMESİ DURUMUNDA
Ligden çekilen bir kadronun evvelki maçlarında hükmen mağlup sayılması yahut puanlarının geçerli olması lig sıralaması ve grupların genel durumu üzerinde değerli tesirler yaratabilir İşte bu iki durumun mümkün sonuçları
Önceki maçların iptal kararı durumu:
Lig sıralaması değişir Ligden çekilen kadronun oynamış olduğu maçlar hükmen mağlup sayıldığında bu durum başka grupların puanlarını ve lig sıralamasını tesirler Çekilen grupla maç yapmış olan grupların puanları ve gol averajları da değişebilir
Adil rekabetin korunması Hükmen mağlup sayılma durumu tüm gruplar için adil bir ortamın sağlanması açısından değerlidir Bu durum başka grupların ligden çekilen kadroya karşı elde ettiği yahut kaybettiği puanların dikkate alınarak sıralamaların tekrar düzenlenmesini sağlar
Puan ve gol averajı dengesizliği Birinci yarıda oynanan karşılaşmaların sonuçlarının geçerli sayılması ekipler ortasında puan ve gol averajı dengesizliğine yol açabilir İkinci yarıda çekilen kadroyla maç yapmayacak olan grupların başka kadrolara nazaran daha düşük bir gol averajına ve puan tablosunda dezavantajlı bir duruma düşmeleri mümkündür
Küme düşme ve şampiyonluk yarışı Bu durum küme düşme ve şampiyonluk yarışında olan kadrolar için büyük değere sahiptir Hükmen mağlup sayılma bu grupların puanlarında ve sıralamalarında değişikliklere yol açarak dönemin sonunda kimin küme düşeceği yahut şampiyon olacağı konusunda belirleyici olabilir
Birinci yarıda Hatay ve Gaziantep karşılaşmalarında konut sahipliği yapan gruplar ile kelam konusu bu karşılaşmaları deplasmanda oynamak zorunda olan gruplar ortasında seyirci vb nedenlerden ötürü avantaj farkı olması nedeniyle gruplar ortasında adalet sağlanmış olur
Puanları değişen gruplar düşme yahut şampiyonluk yarışından etkilenmesi durumunda dönem sonu yeni tartışmalar gelişecektir
ÖNCEKİ MÜSABAKALARIN GEÇERLİ OLMASI DURUMUNDA
Puanların geçerli olması durumu:
Lig sıralaması korunur Ligden çekilen ekibin oynadığı maçlardan kazanılan puanlar geçerli sayılırsa lig sıralamasında rastgele bir değişiklik olmaz Öteki ekiplerin puanları ve gol averajları tıpkı kalır
İptal kararı sonucunda değişen puan durumu ve sıralama nedeniyle oluşacak yeni uyuşmazlık ve tartışmaların önüne geçilmiş olur
Haksız rekabet riski Bu durumda birtakım kadroların ligden çekilen ekibe karşı elde ettiği puanlar öbür gruplar için haksız bir avantaj yaratabilir Bu bilhassa küme düşme ve şampiyonluk yarışında olan ekipler için değerli bir sorun teşkil edebilir
Motivasyon kaybı Ligden çekilen kadronun oynadığı maçlardaki puanların geçerli sayılması başka kadroların maçlarına yönelik motivasyonunu etkileyebilir Kimi ekiplerin çekilen gruba karşı aldığı puanlar öbür grupların maçlarına yönelik motivasyonunu düşürebilir ve adil rekabetin bozulmasına neden olabilir
Daha evvel TFF nin geçerli puan sisteminde kabul ettiği kararlar tartışmaya açılır
TFF SIKINTI BİR KARAR VERMEK ZORUNDA
Ligden çekilen bir ekibin evvelki maçlarında hükmen mağlup sayılması yahut puanlarının geçerli olması durumları ligdeki öbür ekipler için farklı sonuçlar doğurabilir Elbette ligden çekilme durumlarını kolay ve net bir halde tahlil sunmak her vakit mümkün olmamaktadır Her iki durumun da avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır Bu nedenle futbol federasyonlarının bu tıp durumları değerlendirirken adil rekabeti müdafaaya tüm ekiplerin haklarını gözetmeye ve liglerin sportif pahasını müdafaaya ihtimam göstermeleri değerlidir Futbol federasyonları ligden çekilme durumlarını kendi yönetmelikleri ve mevzuatları çerçevesinde kıymetlendirmeli ve karara bağlamalıdır Ayrıyeten bu çeşit durumlarla ilgili kararlar alırken milletlerarası örnekler ve uygulamalar da dikkate alınarak daha kapsamlı ve adil bir kıymetlendirme yapılmalıdır Bu sayede futbolun sportif pahası ve adil rekabet ortamı en düzgün formda korunarak tüm kadrolar için daha sağlıklı ve başarılı bir lig yapısı sağlanabilir TFF’nin vereceği karar emsal niteliği taşıyacaktır Zorlayıcı sebep kavramı içerisinde tartışmaların gelişmeden karar sistemlerinin devreye girmesi ismine büyük değer taşımaktadır Özetle mevzu ile ilgili gerekli düzenlemelere muhtaçlık bulunmaktadır
Sonuç olarak sarsıntıdan etkilenip ligden çekilmek zorunda kalan grupların durumu hayli hassas ve özel bir bahis olduğu unutulmamalıdır Futbolun insan hayatından daha kıymetli olmadığını unutmadan beşerler ortasında dayanışma ve birlik içinde hareket ederek bu kuvvetli süreci atlatabiliriz Futbol yalnızca bir oyun ve bir sanayi değildir tıpkı vakitte insanların hayatlarını etkileyen bir etkinliktir Futbolun birleştirici gücünden yaralanarak yaralarımız saran bir olgu olarak kullanmasını öğrenmeliyiz