Stadyumların belirli kısımları koltuksuz olarak ateşli taraftarlara kapılarını açıyor. UEFA bu dönemden itibaren kulüplere, statlarında koltuksuz kısımlara yer verme fırsatı tanıdı. Avrupa futbolunun işverenlerinin müsaadesiyle farklı ülkelerden bir çok kulüp ayakta seyirci alımına başladı.
Türkiye’deki statlarda şimdi bu biçimde imgeler oluşmasa da, yakın bir vakitte misal görüntülere burada da tanıklık edeceğiz. Milyonlarca taraftarı bulunan üç büyüklere mevzuyla ilgili teşebbüslerini sorduğumuzda, bu istikametteki çalışmalara çoktan başlandığını öğrendik.
Galatasaray Kulübü İdare Heyeti Üyesi Bora Bahçetepe, sarı-kırmızılıların maçlarına konut sahipliği yapan Nef Stadyumu’nda değişikliğe gitmeye hazırlandıklarını söyledi. Ayakta seyirci alımının kapasite artışı manasına geleceğine dikkat çeken Bahçetepe “Bir müddettir gelirleri nasıl arttıracağımıza yönelik çalışmalar yürütmekteydik. UEFA bu bahiste müsaade verince, bu bağlamda koltuksuz tribün gündeme geldi” diyerek şöyle devam etti:
BAHÇETEPE: SEKİZ BİNLİK BİR BÖLÜM
“Mevcut statik yapı müsaade verecek mi ve ne halde verecek ona bakacağız. Emniyetten de gereken müsaadeleri alacağız. Stadımızın mimarı Mete Bey’in takımı ile statik raporu üzerinde çalışıyoruz. Bahisle ilgili altyapıyı hazırlıyoruz. Maliyetler, müsaadeler v.s bitince lidere sunacağız ve oradan alınacak onayla işe koyulacağız. Kale artlarında, her bir kale gerisinde 4 biner olmak üzere toplamda 8 bin koltuksuz kısım düşünüyoruz. 8 bin fazla seyircinin gelmesi, stadyumdaki satış mağazamızda, stat etrafı restoranlarda faaliyetlerin artması manasına gelecek.”
Bu durumun güvenlik açısından bir risk oluşturup oluşturmayacağını kendisine sorduğumuz sarı-kırmızılı yönetimci, şu karşılığı verdi:
“Taraftarımız çok şuurlu, kulüp ziyan görmesin diye ellerinden geleni yapıyorlar. Taraftara güveniyoruz. Taraftarımız şu anda bile ekibine çok büyük bir itici güç sağlıyor. Bir de koltuksuz tribünde direkt ayakta seyirci alımıyla bu daha da artacak. Zira ayakta seyirci, tribünlerde coşkunun artması, atmosferin ağırlaşmasını beraberinde getirecek. Eski Ali Sami Yen’de 30 bin kişinin ayakta olduğu tribünler hatırlarımızda… Eski Ali Sami Yen’deki üzere koltuksuz tribünlerle bu coşku daha da artacak.”
SÜRMEN: STATİK RAPORU ALDIK
Beşiktaş’ın ise süreci epeyce ilerlettiği, mevzu hakkında müracaatlarını çoktan yaptıkları ortaya çıktı. Beşiktaş Kulübü’nün Vodafone Park Stadyumu ve Taraftar İlgilerinden Sorumlu Yöneticisi Bilgihan Sürmen “Pandemide TFF’ye başvurduk. Statik raporu aldık. Kale ardı tribün, kuzey alt tribünü için başvurduk. TFF statik raporunu ve emniyet raporunu da alıp gerekli onay verilir verilmez ve uygun olur olmaz bunu hayata geçirmek istiyoruz” sözlerini kullandı.
Koltuksuz tribünün pratikteki karşılığını kendisine sorduğumuz Sürmen şu cevabı verdi: “Futbol taraftarla hoş. Pandemide seyircisiz maçların hiç bir keyfi olmadığını gördük. Taraftar olmazsa futbolun bir manası yok. Futbol maçı tiyatro üzere seyredilmez. Yabancı taraftarlar Beşiktaş taraftarını görmek için gelirler. Beşiktaş tezahüratlarla var olan bir kulüp. Eski bir tribüncü olarak o ortamı biliyorum. Bizde uygulanabilir, çok da uygun olur. İnönü eski ruhunu kazanabilir.”
KETENCİ: FİZİBİLİTE YAPIYORUZ
Sarı-lacivertlilerin de mevzunun takipçisi olduğu ve araştırmalar yaptığı ortaya çıktı. Fenerbahçe’nin Stad Yönetimi’nden Sorumlu Yöneticisi Ahmet Ketenci şunları söyledi:
“Futbolda geçmişe dönmek, tribünün ruhunu güçlendirmek, omuz omuza kavramını yine canlandırmak manasına gelecek bir uygulama. Tribün gelirlerinin artması noktasında kulüpler için cezbedici bir adım. Ülker Stadyumu’nda şu an bir yenileme kelam konusu değil. Lakin tüm araştırmalarımızı, fizibilite çalışmalarımızı yapıyoruz.”
BAKANLIK KARARI GEREKİYOR
Galatasaray’ın UEFA’nın onayını almasının akabinde gözler Türkiye’ye çevrildi.
Ülkemizdeki mevzuat da “ayakta seyirci”ye müsaade veriyor. Sporda Şiddetin ve Düzensizliğin Önlenmesini düzenleyen 6222 sayılı kanunda da bununla ilgili bir husus bulunuyor. 5’inci hususun ç bendinde şöyle yazıyor:
“Seyir alanlarında seyircilerin oturma yerleri numaralandırılır. Bilet satışları koltuk numarasıyla ilişkilendirilerek yapılır. Seyircilerin ayakta seyredebileceği halde düzenlenmiş numaralı alanla ilişkilendirmek suretiyle de bilet satışı yapılabilir. Bu uygulamaya, ilgili federasyon ve İçişleri Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlıkça karar verilir.”
BİLETLER UCUZLUYOR
Almanya’daki uygulama özelinde ayakta seyirci alımı olan kısımlarda izdiham tehlikesi özel bilet denetimleriyle sağlanıyor. Taraftarların stadyuma girebilmek için evvel biletlerindeki barkodu okutmaları, akabinde da kendi bloklarının girişinde biletlerini bir defa daha denetim ettirmeleri gerekiyor. Böylelikle çok kalabalık ya da izdiham tehlikesinin ortadan kalktığı belirtiliyor.
Koltuksuz tribünlerde maç izlemenin kulübe ek gelir sağlamasının yanında taraftar için de direkt tesiri olan ekonomik bir yanı var. Statların bu kısımlarındaki biletler en ucuz biletler oluyor ve son derece uygun fiyata müsabakaları yerinde takip etme imkanı sunuyor. Bu kısımlarda bir Bundesliga maçını yaklaşık 10 euro üzere hayli uygun bir fiyata izlemek mümkün hale geliyor.
TAMAMEN KOLTUKSUZLAR
Almanya’dan ABD’ye bir çok ülkede koltuksuz statlar mevcut. Dortmund’un stadında bu sayı 25 bine kadar çıkarken, MLS takımı Orlando City’nin mabedinde 3 bin 800 kişilik kale ardı büsbütün koltuksuz.
Almanya üzere kimi ülkelerde uygulama bir müddettir lokal olarak sürdürülüyor, lokal liglerde tatbik ediliyordu. Bu dönemle birlikte Şampiyonlar Ligi, Avrupa Ligi, Konferans Ligi üzere kıta karşılaşmaları da kapsam dahiline girdi.
Borussia Dotmund’un stadı Signal Iduna Park’ta 24 bin kapasiteli koltuksuz kısım bulunuyor. Bayern Münih’in mabedi Allianz Arena’nın ise 15 bin kişinin ayakta durabileceği koltuksuz kısmı mevcut.
Bir müddettir Bundesliga’da bu biçimde gayret eden takımlar Avrupa kupalarına çıkan müsaadeyle birlikte artık bu kulvarda da koltuksuz tribünleri kullanmaya başladı. Böylelikle tribünlerdeki coşkuyu artırırken, artan stat kapasiteleriyle gelirlerini de çoğalttılar.
Amerika Birleşik Devletleri’ndeki West End Stadyumu’nda ayakta seyirci kısmı bulunuyor. MLS grubu Cincinnati’ye konut sahipliği yapan 26 bin kişi kapasiteli stadın 3 bin 200 kişilik ayakta durma alanı mevcut. Bir başka Amerika grubu Orlando City’nin mabedi olan 25 bin kapasiteli Exploria Stadyumu’nda ise bir kale gerisi büsbütün koltuksuz. ‘Duvar’ olarak isimlendirilen 3 bin 800 kişi kapasiteli bu kısımda taraftarlar maçları doksan dakika ayakta takip ediyorlar.
Orlando City’nin stadında bir kale gerisinde hiç koltuk bulunmuyor.
“AYAKTA VE GÜVENDE”
Celtic ve Borussia Dortmund’un statlarında taraftar davranışlarını inceleyen İngiltere Spor Alanları Güvenlik Kurumu (SGSA) tarafından hazırlanan bir rapor, denetimli ayakta durmanın “seyirci güvenliği üzerinde olumlu bir etkisi” olduğu sonucuna vardı. Raporda bilhassa “güvenli ayakta durma” olarak isimlendirilen uygulamanın gol sevinçleri sırasında taraftarların birbirlerinin üzerine düşme riskini azalttığı ortaya konuldu. Ayakta durmanın taraftarlar ile vazifeliler ortasındaki tansiyonu artırmadığı belirtildi.