Seray Şahinler İstanbul şu sıralar sanat tarihinin değerli ressamlarından biriyle birinci defa tanışmanın heyecanını yaşıyor hacklink panel Meşher Britanyalı ressam ve dizayncı John Craxton ın yapıtlarını sanatseverlerle buluşturuyor John Craxton Işığın Peşinde 2009 da hayata veda eden sanatkarın Türkiye deki birinci şahsî standı Craxton ın arkadaşı Ian hacklink Collins in küratörlüğünü üstlendiği stant onun uzun mesleğine yayılan yapıtlarından bir seçki sunuyor Lakin her şeyden evvel yaşadığı ânı ıskalamadan kayıt altına alan çok istikametli bir ressamı tanıtıyor Stantta çeşitli hacklink satın al koleksiyonlardan ödünç alınan yapıtların yanı sıra John Craxton Estate ten sonra en fazla sayıda Craxton yapıtına sahip olan Ömer Koç Koleksiyonu ndan 44 eser var
Uçsuz bucaksız mavilik
Ian Collins ten öğrendiğimize nazaran hayattan keyif almaya çalışan dertsiz hesapsız ânın tadını çıkaran ve hayatı olduğu üzere kabul eden bir sanatçı John Craxton 1922 de İngiltere de dünyaya gelmiş Çizmek ve resmetmek dışında hiçbir şey yapmamaya yemin etmiş Girdiği hiçbir imtihanı geçememiş ancak yeteneğinin yanında talihi yaver gidince lütuflarla dolu bir hayat serilmiş önüne Collins in tabiriyle keyfin fotoğrafını çizmiş ve keyifle yaşamış bir ressamla karşı karşıyayız Ailesinin şimdi küçük yaşlarda verdiği Hayatta ne yaparsan yap karar senin her vakit memnun ol nasihati ona bu gücü vermiş olmalı Merakı ve bitmek bilmeyen arayışı karanlık soğuk ve bağnaz olarak nitelendirdiği İngiltere den kopuşuna neden olmuş Ve Craxton bir rengin peşinde soluğu Akdeniz ile Ege de almış İngiltere de yaptığı karanlık fotoğraflar rengini uçsuz bucaksız maviliklere bırakmış
Sergide anıtsal bir duvar halısı tablolar çizimler baskılar kitap dizaynları ve şahsî eşyalar dahil olmak üzere Craxton ın geniş yelpazesinden 200 e yakın yapıtı var 1940 lı yıllarda savaş vaktinin karanlığından aydınlığa ve tek renkten parlak renklere hakikat ilerleyen keyif dolu ve yaratıcı hayatından izler görüyoruz Çok taraflı bir sanatçı John Craxton Meşher in iki katına yayılan stantta ressamın tabloları portreleri fotoğrafları hatta kostümlerini tasarladığı operalardan imgeler dahi var Erken devirlerinde Picasso Miro dan etkilenen Craxton ın Yunanistan ile Türkiye seyahatlerinden kaynaklanan Ege kültürü ve görüntüsüne duyduğu sevgi yetişkinlik periyodundaki çalışmalarını da şekillendiriyor Kendini Ege cennetini tanımlayan bir Arkadyalı olarak görüyor Renklerle oluşturduğu güçlü kompozisyonlar ince ve son derece şahsî bir sembolizmin yanı sıra güneşin altındaki duyusal bir ömrü da yansıtıyor Birçok tabloda ışığın kullanımı ve ışık kırılmalarının yarattığı yanılsamalar ön planda
Ian Collins’in kaleme aldığı biyografi kitabının Türkçe çevirisi Yapı Kredi Yayınları tarafından “John Craxton: Hayatın Lütufları” başlığıyla yayımlandı.
50 yılı Osmanlı stüdyosunda
Craxton 50 yıl boyunca en âlâ yapıtlarının çoğunu memleketi olarak benimsediği Girit in Hanya kentindeki Osmanlı dan kalma bir stüdyoda üretmiş Hayatındaki onlarca ünlü figüre rağmen denizciler çobanlar taverna ve kafelerdeki arkadaşları üzere sıradan insanları resmetmeyi tercih etmiş Kimi tablolar bilhassa bir deniz günlüğü tadında Hayata bakışı sanatına da yansımış Yarım bıraktığı akıbeti bilinmeyen tabloları Collins tarafından atölyesinde tesadüfen rulo hâlde bulunmuş tablosu Lucien Freud ile maceralı dostlukları Picasso yu görme hayaliyle bir balıkçı teknesine atlayıp gümrüğe yakalandığı anlar Ege deki balıkçılarla dostluğu Hepsi birinci kere tanıştığınız bir ressamın ömür hikayesi hakkında kâfi ve kıymetli ipuçlarına sahip
Güneye sevdalı John Craxton ın yolu İstanbul a da düşmüş elbette İstanbul seyahatlerinde bilhassa Bizans mozaiklerinden ve Ayasofya dan çok etkilenmiş Troya dan Efes e kadar Türkiye nin Ege kıyıları boyunca seyahat eden Craxton ın tutkulu olduğu bahisler antik yerleşim yerlerinden klasik mutfağa kadar yer buluyor Yaşamayı hayattan zevk almayı umursamamayı doya doya yaşamayı benimsemiş bir sanatçı muhakkak ki Hayatın ona verdiklerini o da fotoğraflarıyla sanatseverlere geri vermiş Renk figür desen tercihlerindeki denemeye değer yaklaşımı ve yapıtlarındaki hümanizma yaşama bakışını da en yalın hâliyle aktarıyor
Işığın Peşinde kendi sesini arayanları da John Craxton ın hikayesine ortak olmaya davet ediyor Stant 23 Temmuz a kadar ziyarete açık olacak