Tiroit işlevi, metabolizmayı çalıştırmak, olağan büyüme ve nörolojik gelişime yardımcı olmak için temeldir. Tiroit sıhhati ziyan gördüğünde, tüm bedenin kendini müdafaa kabiliyeti azalır. Tiroit bezi adrenal, hipofiz ve hipotalamus bezlerinin yanı sıra böbrekler, karaciğer ve iskelet kası ile irtibat kurar. Tiroit işlevi yetersiz çalıştığında, bedende yüzlerce enzimatik süreç bozulur. Dr. Sinan Akkurt troit sıhhatinin bozulmasına yol açan etkenleri ve troit işlevlerini düzgünleştiren besinleri açıkladı.
Peki, tiroit sıhhatinin bozulmasına yol açan etkenler nelerdir? Bunların başlıcalarını şöyle sıralayabiliriz: Ağır metal kirliliği, tarım eserlerindeki zirai ilaç kalıntıları, bağırsak flora dengesizliği, hormonal dalgalanmalar, antibiyotikler başta olmak üzere kimi ilaçlar, yetersiz beslenme, kronik enfeksiyonlar, sigara, alkol, sistemsiz uyku, kanserojen hususlara maruziyet…
En yeterli bilinen sonucu kilo kaybı olan yüksek seviyede tiroit hormonu salgılanması yani hipertiroiditten çok günümüzde çoklukla düşük tiroit hormonu seviyesine bağlı hipotiroidit olayları yaygındır. Hipotiroid hastalarının metabolizması yavaş çalışır. Kolesterol seviyeleri yüksek, yağ yakma yetenekleri düşüktür. Daha kolay ve süratli kilo alırlar. Hipotiroit birebir vakitte beyin gücünü de azaltabilir.
Özel birtakım besinlerin beslenme alışkanlıklarımız ortasında yer almaması, troit sıhhatinin ve fonksiyonelliğinin azalmasına yol açar. Kâfi ve istikrarlı beslenme, troit işlevlerini optimum seviyede tutabilmenin olmazsa olmazıdır.
Bunun için bilhassa şu 10 besini tertipli olarak tüketmenizde fayda var:
İyot:
Kabuklu deniz eserleri ve deniz yosunları, deniz börülcesi, yumurta, süt ve süt eserleri, kızılcık, kaya tuzu, yeşil yapraklı sebzeler…
Tiroit işlevi, T3 (triiyodotironin) ve T4 (tiroksin) tiroid hormonlarının üretilmesinde kullanılan iyot varlığına bağlıdır. Bedendeki iyot istikrarı çok kritiktir; zira eksikliği de fazlalığı da tiroit işlev bozukluğuna yol açar. En düzgün iyot kaynakları kaya tuzu, kaliteli deniz eserleri, derin su balıkları, süt ve süt eserleri, deniz börülcesi, kızılcık, maydanoz ve ıspanak üzere yeşilliklerdir.
Selenyum:
Sardalya, hindi, tavuk, ay çekirdeği, kuru fasulye, mercimek, kaju, mantar, ıspanak, Brezilya cevizi, kuzu ciğeri, yumurta…
Eğer önemli bir tiroid sorununuz varsa, büyük olasılıkla selenyum alımınızda eksiklik olabilir. Selenyum eksikliği, zayıflamış bir bağışıklık sistemi, kanser ve hashimoto tiroiditi üzere hastalıklarla bağlantılıdır. Yanlış beslenerek kaybettiğimiz selenyumu yanlışsız beslenerek yerine koyduğumuzda bedenimizin hormon metabolizması gelişir, enflamatuar reaksiyonları denetim eder, tiroid hücresi ve doku hasarını onarır. En düzgün doğal selenyum kaynakları brezilya cevizi ,sardalya, hindi, tavuk, ay çekirdeği, kuru fasulye, mercimek, kaju, mantar, ıspanak, kuzu ciğeri ve yumurtadır.
Hipotiroidizm teşhisi konan bireylerin selenyum muhtaçlıklarını yalnızca besinlerden almaları yerine L-selenometiyonin desteği de almaları önerilir.
Çinko:
Organik yumurta, yabani somon balığı, sığır eti, kabak, chia tohumu, ıspanak, badem…
Çinko da tiroit hormon sentezi için gerekli olan bir eser mineraldir. Çinko eksikliği ve hipotiroidizm olan bir bayanın klinik çalışmasında kuru ve pullu cilt lezyonları, saç dökülmesi, zayıflık, iştahsızlık ve mümkün depresyon görülmektedir. Bir ay boyunca çinko desteği alınmasının akabinde cilt lezyonları büsbütün düzgünleşmiş, algılanan depresyonu besbelli bir biçimde düzgünleşmiş ve 4 ay sonra saçları büsbütün uzamıştır. Çinko bakımından güçlü besin kaynakları ortasında merada yetiştirilen tavuklardan elde edilen organik yumurtalar, yabani somon balığı, otlarla beslenen sığır eti, kabak ve chia tohumlarının yanı sıra ıspanak ve badem de bulunur.
Yağda çözünen vitaminler:
A, E, D ve K2
Yağda çözünen A, E, D ve K2 vitaminleri, tiroidi desteklemede kritik değere sahiptir.
A vitamini:
Tiroit hormonlarının üretimi ve salgılanmasında rol oynar. T4’ü T3’e dönüştürmede yardımcı olur, TSH’ı (tiroid uyarıcı hormon) olağanlaştırır ve tiroit tarafından iyot alımına yardımcı olur. En güçlü A vitamini kaynakları havuç, tatlı patates ve kış kabağıdır. Ayrıyeten ıspanak, lahana ve koyu yeşil yapraklı sebzelerde de bulunur.
D vitamini:
Düşük D vitamini düzeyleri, hipertiroidizm ve kemik yoğunluğu kaybı riskinde artış ile bağlantılıdır. D vitamini en çok somon, sardalya, yumurta sarısı, süt ve mantar üzere kaynaklardan emilir.
E vitamini:
Oksidatif gerilimi azaltan ve hem hipo, hem de hiper tiroidit ile bağlı sağlıklı bir otoimmün karşılığı olağanlaştıran antioksidan yararlar sağlaması için E vitamini büyük kıymet taşır. Çiğ badem, pazı, lahana ve ıspanağın yanı sıra avokado, zeytin ve koyu yeşil yapraklı sebzelerin alımını artırmak E vitamini açısından tesirli olacaktır.
K2 vitamini:
K2 vitamininin bedendeki ülkü düzeyi, tiroit sıhhati üzerinde sinerjik tesirler gösterir. K2 vitamini baskın kaynağı, fermente süt eserleri, otla beslenen sığır eti, otlarla beslenen hayvanlardan tereyağı ve peynir, merada yetiştirilen tavuklardan elde edilen yumurtalar ve hatta turşu, kefir, kombu çayı üzere birtakım fermente besinlerdir.
Demir:
Yeşillik, kuruyemiş, otla beslenen sığır eti, kinoa, mercimek…
Demir, tiroit işlevlerini desteklemede kritik ehemmiyete sahiptir. Besinsel demir eksikliği, T4 ve T3 düzeylerini düşürerek tiroit hormon metabolizmasını olumsuz istikamette tesirler ve T4’ü T3’e dönüştüren enzimi baskılar. Demir eksikliği ile alakalı hipotiroidizmin, tıpkı vakitte sempatik hudut sisteminin daha yüksek gerilim hormonu düzeyleri ile sonuçlanmasına neden olduğu ya da bunlarla çabadaki reaksiyonuna karşı çaba ettiği gösterilmiştir. Yeşillik, kuruyemiş, otla beslenen sığır eti, kinoa ve mercimek üzere besinlerin tüketimi demir eksikliğini gidermeye dayanaktır.
B vitaminleri:
Dolmalık biber, ıspanak, otlarla beslenen sığır eti, Antep fıstığı, organik yumurta, somon balığı, ton balığı…
B vitaminleri, tiroit işlevlerini direkt etkileyebilmektedir. Günümüzde yaygın ilaç kullanımı ve şeker tüketimi B vitamini eksikliği riskini artırmaktadır.
B6 vitamini, hipotiroidizm semptomlarını bilakis çevirmeye, tiroit hormonu üretimini beslemeye yardımcıdır. Otoimmün tiroit hastalıklarının semptomlarını hafifleten sağlıklı bir gerilim reaksiyonu sağlamaya yardımcı olur. B12 ve riboflavin (B2) eksikliği, tiroit hastalığı olan şahıslar ortasında ortak bir durumdur.
B kompleksi vitamininden güçlü yiyecekleri beslenmesine eklemeniz, tiroit hastalığına bağlı semptomları azaltabilir. B12 alımının arttırılması, tiroit sıhhatine ziyanlı gastrointestinal sorunlar üzere sıhhat bozukluklarını güzelleştirebilir. Yüksek kalitede B kompleks desteği almak, tiroit sıhhatini güzelleştirebilir ve genel canlılığı geri getirebilir.
Beslenme ile B vitamini alımınızı artırmak için dolmalık biber, ıspanak, otlarla beslenen sığır eti, Antep fıstığı, gezen tavuklardan elde edilen yumurtalar, somon ve ton balığı üzere yiyeceklere yönelebilirsiniz.
Tirozin:
Fasulye, hindi eti, yulaf, tavuk, yumurta, peynir…
Amino asit tirozin, tiroid hormonları T4 ve T3 üretmek için iyot ile ortak bir gayret içerisinde çalışır. Tirozin, tiroid hormonları için yapısal temel sağlar. Düşük tirozin düzeyleri tiroid hormonlarındaki bir azalmaya bağlıdır birçok sefer. Beyinde tirozin kaybı, şahısta ilgi kaybına, daha yavaş harekete ve fizikî sıhhatin azalmasına neden olur. Kronik gerilim ile birlikte düşük tirozin düzeyleri, hormon üretiminden sorumlu enzimatik aktivitede bir azalmaya yol açar. Bu tesirler, hipotalamusu ve adrenal bezleri tesirler ve bu da tiroidin fonksiyon bozukluğuna karşıt istikamette neden olur.
Depresyon, yorgunluk ve azalmış bağışıklık belirtileri de gösteren düşük tiroid hormonlu hastalarda yapılan klinik çalışmalarda tirosinin artması gerilim seviyelerini, nörolojik fonksiyonu ve daha yüksek dolanımdaki tiroid hormon seviyelerini güzelleştirmiştir. Besin desteği olarak alınabileceği üzere fasulye, hindi eti, yulaf, tavuk, yumurta, peynir tüketiminin artırılması da planlanabilir.
C vitamini:
Dolmalık biber, çilek, limon, brokoli, lahana, greyfurt, portakal, kivi…
Tiroid hastalığı olan bireylerde dolanımdaki antioksidan seviyesi düşüktür. Antioksidan C vitamini, dokulardaki oksidatif gerilimin önlenmesi nedeniyle çok fazla tiroid hormonu üretiminden kaynaklanan travmayı tedavi eder. En âlâ vitamin C vitamini kaynakları; dolmalık biber, çilek, limon, brokoli, lahana, greyfurt, portakal ve kividir. Ayrıyeten C vitamini desteği alınması da yararlıdır.
Omega-3 yağ asitleri:
Yabani somon balığı, otlarla beslenen sığır eti, balık yağı takviyeleri…
Omega-3 yağ asitleri enflamasyonu azaltmak, tiroidi desteklemek ve doku hasarına karşı muhafaza sağlamak için anahtardır. Günümüzde bizler ekseriyetle omega 6 yağ asitlerini, omega-3 yağ asitlerinden çok daha yüksek ölçüde içeren bir beslenme tertibine sahibiz. Bu dengesizlik tiroid işlevlerini azalttığı üzere sağlımızı çeşitli istikametlerden de tehdit etmektedir. Omega-3 alımındaki yetersizlik, tiroid hormon salgılarını azaltır ve hafıza ve bilişsel niyet üzere olağan beyin işlevlerini bozar. Yabani somon balığı, otlarla beslenen sığır eti ve yüksek kaliteli balık yağı destekleri omega-3 yağ asitlerinin kusursuz kaynaklarıdır.
